इटहरीः प्रायःजसो अतिथि आसन ग्रहणले वाक्क लाग्ने औपचारिक कार्यक्रमभन्दा निकै फरक आयोजना भयो शुक्रबार इटहरीमा । 

शव्द प्रवाहले आयोजना गरेको पुस्तक ‘पन्ध्रौँ चुली’ को प्रदेश १ विमर्शमा लेखक खिमलाल गौतम स्वंम उपस्थित भए । नेपाल सरकारको नापी विभागका जागिरे खिमलालले २ पटक विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको चुचुरोमा टेक्न सफल भएका रहेछन् । उनको सगरमाथाको आरोहण एउटा जागिरले जुराएको अवसर भएता पनि सगरमाथाको उचाईको मापन गर्ने कार्यमा खटिँदा आफ्ना भोगाइलाई काव्यिक माध्यमबाट प्रस्तुत गर्ने क्रममा पन्ध्रौँ चुली तयार भएको लेखक आफँैले सुनाए । 

300425702_5410669482305648_3508665546197234518_n

इटहरी ८ मा रहेको कस्तुरी एकेडेमीको सभाहलमा खचाखच भएको कार्यक्रममा पुस्तकमाथि तीन जना वक्ताले विमर्श गरे । पर्यटनकर्मी बासुदेव बरालले पन्ध्रौँ चुलीलाई सानो ठाउँको बारेमा सरल र मिठो भाषामा जानकारी दिने र त्यहाँ पुगिहालौँ जस्तो लाग्ने भावनात्मक टिप्पणी गरे । लेखकले पुस्तकमा हिमाल चढ्न नसक्नु र जिउँदो नफर्कनु हिमालको कमजोरी होइन मान्छेको हो भन्ने शव्दले मन छोएको बरालको टिप्पणी थियो । प्रेम, पीडा, छटपटी र कारुणीय व्यत्तिगत जीवनलाई पन्ध्रौँ चुलीले छोएको बरालले सुनाए । नेपाली भाषामा हिमाल पढ्न चाहनेहरुका लागि पन्ध्रौँ चुली गतिलो उपहार भएको उनको टिप्पणी थियो ।

हुन पनि हिमालको बारेमा बुझ्न चाहनेहरुका लागि अहिलेसम्म नेपाली भाषाका कमै पाठ्य सामग्री आएको पत्रकार विराट अनुपम बताउँछन् । पर्यटन पत्रकारितामा अव्बल पत्रकार अनुपम शुक्रबारको कार्यक्रममा सञ्चालक पनि थिए । पुस्तकमाथि आफ्नो अनुसन्धात्मक विमर्श गर्दै लेक्चरर तृष्णा आचार्यले हिमाल हाम्रो, उचाई हाम्रो अनि हिमाल चढ्ने सामग्री भने विदेशबाटै ल्याउनु दुखद भएको टिप्पणी गरिन् । आचार्यले कृष्णअष्टमीको दिनमा सगरमाथाको विश्लेषण गरिनु सुखद भएको बताउँदै खोजको माध्यमबाट सगरमाथा र चुलीसँग नेपालको कुटनीतिक सम्बन्धको बारेमा चर्चा गरिन् । 

300366565_5410669735638956_2442651016562715726_n

विमर्शकै क्रममा कवि टिका आत्रेयले पन्ध्रौँ चुलीलाई रस भरिएको उखुको रुपमा टिप्पणी गरिन् । २०७६ सालमा सगरमाथाको उचाई सर्भे गर्ने क्रममा महत्वपूर्ण भागको जिम्मेवारीसहित सगरमाथाको आरोहण गरेका खिमलालले खुट्टाले लेखेर सगरमाथाको उचाई दिएकोमा र सुन्दर पुस्तक दिएकोमा आत्रेयले धन्यवादसमेत दिएकी थिइन् । बरु बरफ हुन परोस् तर बदनाम हुन नपरोस् भन्ने जस्ता पुस्तकमा प्रयोग गरिएका भाषाको जतनका साथ विमर्श गरेकी कवि आत्रेयले खिमलाललाई एक कुशल कविको रुपमा पुस्तकले देखाएको बताइन् । 

आफ्नै पुस्तकको परिचर्चामा सहभागी भएका लेखक खिमलाल गौतमले हिमाली भेगमा बस्ने आरोही समुदायसँग हिमालको बारेमा थुप्रै ज्ञान भएता पनि लेखेर बाहिर नआउने भएकाले आफूले २ पटक गरेको आरोहणको अनुभव किन बाहिर नल्याउने भन्ने हिसाबले पुस्तक लेक्न हौसला मिलेको बताए । आफूले नै सगरमाथाको पूरै सर्वे गरेको नभई एउटा चुनौतीपूर्ण भूमिकामा सबैले गरेको काममा सहभागी भएको तथा नेपालले आफ्नो हिसाबले सगरमाथाको उचाई नाप्दा त्यसको जिम्मेवारी वहन गरेको बताए ।

सगरमाथाको नामकरण बाबुराम आचार्यले गरेको भन्ने गरिएता पनि वास्तवमा बाबुराम आचार्यले प्रकाशमा मात्रै ल्याइदिएको इतिहास रहेको पनि गौतमले सुनाए । आफू चुलीमा चढेको भन्दा पनि २ पटक चुलीबाट ओर्लिएको संज्ञा उनले दिए । ‘सँधैभरि चुलीमा रहिरहन नसकिने रहेछ । जिन्दगीका धेरै सगरमाथा हुँदा रहेछन् । म चुलीमा २ पटक चढेको भन्दा पनि २ पटक चुलीबाट ओर्लिएको छु ।’ गौतमले सुनाए । कार्यक्रममा कवि मनु मन्जिलले पन्ध्रौँ चुलीको बारेमा विस्तृत विमर्श लेखेर सार्वजनिक गर्ने वचन दिए भने कार्यक्रममा सभापति बद्री भिखारीले खिमलाल गौतम ऐतिहासिक सगरमाथा आरोही भएको टिप्पणी गरे । यस्तो महत्वपूर्ण कार्यक्रमको सभापतित्व ग्रहण गर्न पाएकोमा खुसी लागेको भिखारीको भनाइ थियो । शुक्रबारको कार्यक्रमलाई फाइन प्रिन्टले समन्वय गरेको थियो ।