धरानः प्रदेश १ निर्वाचन क्षेत्र पूर्वाधार विकास कार्यक्रमको सहकार्यमा जनता मिडिया हव धरानले महिलाहरुको राजनीतिमा उपस्थिति र पहुँचका विषयमा सरोकारवालाहरुसँग अन्तरक्रिया गरेको छ ।
विहीबार धरानमा आयोजित अन्तरक्रियामा महिलाहरुलाई राज्यका निर्णायक तहमा पु¥याउन राजनीतिक दलहरु भन्दा माथि उठेर अभियान चलाउनु पर्ने बक्ताहरुले बताएका छन् ।
कार्यक्रमकी प्रमुख अतिथि १ नं. प्रदेश सभा सदस्य सावित्री जोशी श्रेष्ठले संविधान मै महिलाको हक अधिकार ३३ प्रतिशत कायम गराउन सफल भए पनि राजनीतिक दल र राज्यका निकायमा संविधानमा उल्लेख भए अनुसारको महिलाको सहभागीता नभएको बताएकी छन् ।
निर्णय गर्ने निकायमा महिलालाई पु¥याउन हामीले अझै संघर्ष र आन्दोलन गर्न जरुरी भएको उनले बताइन् । उनले एमाले नेतृत्वको सरकारले महिलाको नामबाट नागरिकता जारी गर्ने कानुन वर्तमान सरकारले रोक्दा महिलाको नाममा अझै पनि नागरिकता जारी नभएको बताइन् । यसका लागि पनि संघर्ष जारी राख्नु पर्ने उनको भनाई थियो ।
कार्यक्रममा धरान उपमहानगरपालिकाकी उममेयर मञ्जु भण्डारीले हाम्रो समाज पुरुषप्रधान भएकाले महिलाको हक अधिकार अझै सुनिश्चित नभएको बताइन् । धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर र प्रशासकीय अधिकृतले लक्षित वर्गका कार्यक्रम विशेष गरि महिलाका आय आर्जन र सीपमुलक कार्यक्रमहरु कटौती गरेर विकासका योजनामा हालेर महिलामाथि ठूलो अन्याय गरेको उपमेयर भण्डारीले बताइन् । उनले प्रत्येक वडामा रहेका महिला सदस्यहरुले आवाज उठाउन पर्ने तर नउठाएको बताइन् । आफु स्थानीय तह र आफु आवद्ध पार्टी एमाले भित्र महिलाको अधिकारका लागि लडाई लडिरहेको उनले बताइन् ।
महिला सञ्जाल धरानकी अध्यक्ष तथा माओवादी केन्द्रकी नेता चेतना श्रेयङ्ले पीतृसतात्मक सोचले महिलाको अधिकार कुण्ठित भएको बताइन् । क्षमतावान महिला भए पनि महिला भएकै कारण नेतृत्वमा जान नदिने पार्टीका पुरुष नेताहरुको विरुद्ध अव महिलाहरुले अभियान चलाउन पर्ने उनले बताइन् । महिलाको हक अधिकार रक्षाका लागि पार्टी भन्दा माथि उठेर काम गर्नु पर्ने उनको भनाई थियो । उनले गठबन्धन पार्टीमा महिलाको बढि सहभागीता गराउन पार्टीमा आवाज उठाउदैं आएको उनले बताइन् । गठबन्धन पार्टीबाट उपमेयर माओवादी केन्द्रको भागमा परेको र उपमेयरमा महिलालाई उम्मेद्वार बनाउन आफ्नो संघर्ष जारी रहने बताइन् ।
कार्यक्रममा यही बैशाख ३० गते हुने स्थानीय तहको निर्वाचनमा देशभर पाँ दलिय गठबन्धन हुने र त्यसमा मेयर उपमेयरमा महिलाको सहभागिता शुन्य हुने खतराप्रति पनि छलफल गरिएको थियो । गठबन्धनले महिलाको अधिकार खोस्न लागेको नेकपा एमाले जिल्ला कमिटी सदस्य तथा धरान उपमहानगरपालिका न्यायपालिका सदस्य सावित्रा परियारले बताइन् ।
संविधानमा पार्टीले उम्मेद्वार बनाउदा प्रमुख वा उपप्रमुखमा एक महिला अनिर्वाय गरिएको छ । तर गठबन्धनबाट प्रमुख र उपप्रमुखमा भिन्नाभिन्नै दलको उम्मेद्वार हुँदा महिलाको प्रतिनीधित्व शुन्य हुने छ । भिन्नाभिन्न दलको उम्मेद्वार हुँदा महिलालाई अनिर्वाय नहुदा महिला सहभागिता शुन्य हुने खतरा बढेको हो ।
धरान उपमहानगरपालिकाका २० वटै वडाका महिला तथा दलित महिला सदस्यहरुको सहभागिता रहेको कार्यक्रममा सामाजिक संघ संस्था, राजनीतिक दलहरुका महिला प्रतिनीधिहरुको सहभागिता रहेको थियो । कार्यक्रममा गत निर्वाचनमा महिला सदस्यहरुमा विजयी हुनु भएकाहरुलाई यस पटक वडाध्यक्षमा चुनाव लड्न पनि सहभागिहरुले सुझाव दिएका थिए ।
कार्यक्रममा जनता मिडिया हवका प्रवन्ध निर्देशक देवेन्द्र कार्कीले २०७४ सालको स्थानीय तहको निर्वाचनमा ७५१ व्टा स्थानीय तहहरुबाट ३५०४१ जनप्रतिनीधि निर्वाचित भएको र त्यसमा १४३५३ महिलाहरु विजयी भएका थिए । यो संख्या लगभग ४० प्रतिशत हो । उनका अनुसार कानुनमा बाध्यकारी व्यवस्थाका कारण ७ सय महिला उमेयर भएर विजय भएका थिए । यो संख्या ९१ प्रतिशत हो । प्रमुखमा १८ जना मात्र विजय भएका थिए । झन वडा अध्यक्षमा विजयी हुने महिला १ प्रतिशत मात्र छ । ६७४२ जनामा १ प्रतिशत महिला वडाध्यक्षमा विजयी भए ।
यो तथ्याङ्कले महिलालाई नेतृत्वमा पु¥याउन राजनीतिक दलहरु नचाएको पुष्टी गर्ने उनले बताए । ७०० उपप्रमुखलाई दलहरुले यही बैशाख ३० गतेको स्थानीय तहको निर्वाचनमा प्मुख पदका लागि कतिको टिकट दिन्छ हेर्न वाँकी रहेको उनको भनाई थियो ।
कार्यक्रममा नेपाली कांग्रेसकी महासमिति सदस्य श्यामा रेग्मी, नेकपा एमाले जिल्ला कमिटी सदस्य इन्द्रकला राई, डव्लुडव्लुजे की प्रदेश अध्यक्ष तथा प्रेस सेन्टरकी केन्द्रीय सदस्य गंगा बराल, पत्रकार महासंघकी पूर्व केन्द्रीय सदस्य निलिफा सुब्वा, नेकपा एकिकृत समाजवादी धरानकी उपाध्यक्ष पद्मा सुब्बालगायते मन्तव्य राखेका थिए ।
