- रमेश धिताल

भान्साको भाते फोहोर

मल बनाए आउँछ मोहर

बजारु प्लास्टिके फोहोर
बोरा भरेर रिसाइकल गरे बन्छ मोहर

जुस–पानीको क्यान–बोतले फोहोर
प्रयोगपछि पुनः प्रयोग पत्रु बेचे मोहर

रक्सी बियरको सिसे फोहोर
जसले बेच्छ उसैलाई फिर्ता गरे मोहर

धातु टिन फलामे फोहोर
कबाडीलाई बेचेर मनग्यै आउँछ मोहर

त्यसो भए
खोई के बाँकी रहयो फोहोर ?
कति बचाउँ त फोहोर ?

यति जान्दाजान्दै
मोहरलाई फोहोर भन्ने हाम्रो जिब्रो फोहोर ।
गन्धे सुनलाई फोहोर देख्ने हाम्रा टोड्के आँखा फोहोर ।
पैसे दानालाई फोहोर सोच्ने हाम्रो लिदी भरिएको गिदी फोहोर ।
तिलको दाना जतिको बेकामे वस्तुलाई
फोहोरको पहाड बनाउने हामी सबै मुर्दार मान्छे फोहोर ।मोहरका अलगअलग कच्चा एकै ठाउँमा मिसाएर
ठूलाठूला थुप्रा खिचडी फोहर बनाउँछौँ ।
खिचडी फोहरलाई पहिले सडकमा रमिता बनाउँछौँ ।
सकुन्जेल छेउबाट नाक थुनेर हिड्छौँ ।
नसकेका भोलीपल्टबाट बाटो बदल्छौँ ।
बाटो थुनियो भने फोहर थुपार्ने ठाउँ बदल्छौँ ।
एउटाले अर्कोलाई दोष लगाउछौँ ।
आफुलाई बचाउने प्रकृतिलाई चोट लगाउछौँ ।
ब्यबस्था र सिस्टमलाई खोट लगाउँछौँ ।
फोहोर सफा गर्न बजेट छुट्याएर भोजमा सकाउँछौँ ।
“सरकारले सफा गरेन ।“ भनेर विरोध गर्न फोर्स लगाउँछौँ ।
त्यसैलाई अन्तिममा राजनीति बनाउँछौँ ।
राजनीतिका आडमा डलरे खेति बनाउँछौँ ।

फोहरे खेलमा हामीले
एक पटक माल हो भन्ने चाल नपाएर गुमाका छौँ ।
अर्को पटक फाल्ने ठाउँमा नफालेर गुमाएका छौँ ।
अर्को पटक नफाल्ने ठाउमा फालेर गुमाएका छौँ ।
फेरि भेला पार्ने समय र श्रम गुमाएका छौँ ।
गाडीमा हालेर घरघर शहर घुमाएका छौँ ।
घुमाउँदाघुमाउँदै आधा सडकमै खसाएका छौँ  ।
बल्लतल्ल डम्पिङ्ग साइट पुर्यायो ।
त्यही पनि नदीको टाउकोमा खसाएका छौँ ।
फोहोरैफोहोरको कला भएकाले
जोक्स नगरी जगतलाई हँसाएका छौँ ।

“जलाए घातक कार्बनमोनोक्साईड १“ जनलाई यो पढाउँछौ ।
ल्यान्डफिल्डतिर सरकारी मान्छे खटाएर जलाउँछौँ ।
अरुबेला माथिल्लो टोलमा थुपारे पनि
बाढी आए तल्ला टोलतिर बगाउँछौँ  ।
मास्तिर सुग्घरी बन्न खोज्दा तल्तिर पर्यावरण गुमाउँछौँ  ।
ल्यान्डफिल्ड साइट वरिपरि पखालाको उपचार गर्दा गुमाउँछौँ ।
घरमा फोहोर वर्गीकरण नगरेर नेपाली सभ्यता गुमाउँछौँ ।
                                                                                            -इटहरी