इटहरी: सुनसरीको इटहरी उपमहानगरपालिका २, आँपगाछिस्थित संगीत साधना प्रतिष्ठानमा कवि चन्द्र गुरुङको कविता संग्रह ‘जब मान्छे हराउँछ’ माथि विमर्श कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ ।
कार्यक्रमका वक्ताहरु कवि बद्री भिखारी र कवयित्री मिश्र वैजयन्ति रहेका थिए भने कवि विनय सरगमले सहजकर्ताको भूमिका निर्वाह गरेका थिए । कृतिमाथि धारणा राख्दै कवि भिखारीले संग्रहका सर्जक गुरुङले सालिन र बिम्बात्मक ढङ्गले कविता लेखेका कविताहरु संग्रहमा अटाएको बताए । कवि गुरुङले रोजगारीका सिलसिलामा प्रवासमा रहँदा भोगेका पीडा, त्यस समयमा नेपालमा भएका परिवर्तनहरु तथा कविले अनुभूत गरेका देशप्रतिको भक्तिभाव उनका कवितामा प्रतिबिम्बित भएको वक्ता भिखारीको भनाइ थियो ।
गाली गर्दा पनि सालिन ढङ्गले गर्ने कवि गुरुङको नैसर्गिक स्वभावलाई उनका कविताहरुले पनि अपनाएको उनले उल्लेख गरे । संग्रहभित्र रहेका केही कविताहरुमा भने काव्यिकता खोज्न आफूलाई सकस परेको पनि भिखारीले सुनाए । अधिकांश बिम्बहरुको सालिन ढङ्गले प्रयोग भएको भएपनि केही बिम्बहरु भने गलत प्रयोग हुन गएकोतर्फ भिखारीले कवि गुरुङलाई सचेत गराए । यसैगरी, कविताको भाषामा अनावश्यक रुपमा अङ्ग्रेजी भाषाका पदावली प्रयोग गर्दा कविताको मिठासमा ह्रास आएको टिप्पणी पनि गरे । यसैगरी, कार्यक्रमकी अर्की वक्ता कवयित्री मिश्र वैजयन्तिले संग्रहमा संग्रहित ‘बाको अनुहार’ कवितामा पहिचानको मुद्दा मुखरित भएको साथै सँस्कृतिको पुस्ता हस्तान्तरणको भाव पनि सो कविताले प्रकट गरेको बताइन् । गुरुङको कविता संग्रहले सिवाल्टन साहित्यको स्पेस खोजेको उनको भनाइ थियो ।
संग्रहका कविताहरुले मानिसमा मानवता मर्दै गएको, परदेशमा परदेशीले विभिन्न कुराले पीडित हुनुपरेकोजस्ता मानव जीवनका विभिन्न अनुभूतिहरुलाई व्यक्त गरेको कवयित्री वैजयन्तिले उल्लेख गरिन् । संग्रहमा संग्रहित ‘आमा’ शीर्षकको कविताले आफूलाई आमाको सम्झनामा भावविह्वल बनाएको बताउँदै उनले यो कवितालाई दिमाागले नभई मनले लेखेको कविताका रुपमा आफूले पाएको घारणा राखिन् । ‘जब मान्छे हराउँछ’ शीर्षकको कविताले एउटा मानिसको अस्तित्वले उसँग आश्रित रहेका धेरै मानिसलाई प्रभावित पार्ने र उसको अनुपस्थितिले उनीहरु सबैमा नैराश्य प्रसार गर्ने सांसारिक तथ्य बोकेको वक्ता वैजयन्तिले बताइन् ।
कार्यक्रमको अन्त्यतिर स्टेजमा उत्रिएका कवि मनु मञ्जिलले कविता संग्रह पढेपछि शब्दको खेल खेल्न कवि गुरुङ सक्षम भएको पाएको धारणा राखे । प्रशंसाले मात्र कवि बाँच्न नसक्ने उल्लेख गर्दै मञ्जिलले कविलाई जीवित र मृत दुवै कविहरुसँग तुलना गरी वास्तविक समालोचनात्मक विश्लेषण दिएर निखार्नुपर्ने बताए ।
आफ्नो कविता संग्रहमाथि भएको विमर्श सुनिसकेपछि संग्रहका सर्जक कवि गुरुङले आफ्ना कविताहरुमा आफ्नो भावना प्रकट भएको बताए । उनले आफूले सक्नेजस्तो कविता लेखेर ल्याएको उल्लेख गरे । आफ्नो विगतलाई सम्झँदै कवि गुरुङले नेपालमा अवसर नभएपछि आफू तीन वर्षका लागि बैदेशिक रोजगारीमा साउदी अरेबिया गएको बताउँदै उनले प्रवासमा रहँदा आफ्ना पीडाहरु कसैलाई सुनाउन नपाएपछि कवितालाई साथीका रुपमा लिई लेखनमा सक्रिय भएको मार्मिक अनुभव सुनाएका थिए ।
